6 april 2023

Dierenarts Niels Geurts: ’80% zijn luchtwegproblemen’

Jonge kalveren transporteren en in een nieuwe omgeving plaatsen met kalveren van andere bedrijven is een enorme uitdaging voor de gezondheid. Dierenarts Niels Geurts van Dierenartsenpraktijk Thewi ziet hiervan dagelijks de gevolgen op bedrijven met vleeskalveren. ‘De weerstand daalt, terwijl de infectiedruk stijgt.’ Met deze ervaring kan hij goed duiden waar het in de opfok op melkveebedrijven beter kan. ‘Zorg ervoor dat de omstandigheden zo goed zijn dat kalveren een maximale weerstand kunnen opbouwen.’

Vooral luchtwegaandoeningen

80% van alle ­problemen die hij bij zijn klanten vleeskalverhouders tegenkomt zijn luchtwegaandoeningen. ‘Het is een multifactoriele aandoening, het zijn virussen, bacteriën en mycoplasma, die vaak gelijktijdig opspelen’, legt hij uit. ‘De kunst is de infectiedruk laag te houden en de weerstand van het kalf te verhogen.’ Die weerstand heeft alles te maken met het klimaat, huisvesting, dierstromen op het bedrijf, management, maar bijvoorbeeld ook met water en voer, somt Niels op. ‘En zo kan ik nog wel een paar belangrijke thema’s rondom die weerstand noemen, denk ook aan het biestmanagement.’ De weerstand van de kalveren verhogen door vaccineren geeft het meeste resultaat als ‘alle omstandigheden goed zijn. Het is dus zaak om de omstandigheden rondom het kalf zo voor elkaar te krijgen dat de weerstand maximaal is.’

Protocolair werken op koppelniveau

Hij noemt als voorbeeld van grotere groepen kalveren bij elkaar zetten. ‘Bij grotere groepen heb je een hogere infectiedruk’, weet de dierenarts. ’Met het groter worden van de bedrijven ziet hij die grotere groepen ontstaan. Daarmee verandert het management ook: van een meer individuele benadering naar meer protocollair werken op koppelniveau.’
Het betekent voor de veehouder ook dat hij meer tijd moet nemen om te kijken naar de kalveren en ­problemen snel moet kunnen herkennen. ‘Daarop volgt dat hij ook moet weten wat te doen.’ De dierenarts geeft aan dat je als veehouder niet hoeft te schrikken van een kalf met een snotneus. ‘Maar er moet dan wel een lampje gaan branden: even temperaturen.’ Op tijd handelen en snel ingrijpen is belangrijk, geeft Niels aan. ‘Daarmee beperk je de schade en is het herstel sneller.’

Hulp van scorekaarten

Om veehouders te ondersteunen in het herkennen van ziekten en advies te geven over het vervolg zijn er zogenaamde scorekaarten gemaakt. Het stapsgewijs beoordelen van een ziek kalf om de oorzaak te herleiden en een gerichte behandeling in te stellen. ‘Dit vergt training en een bepaald kennisniveau over kalvergezondheid. Zo kan het gebruik van vitaminepreparaten en pijnstillers het herstel versnellen en de schade verder beperken.’ Bovendien is het in een aantal gevallen raadzaam om een kalf apart in een ziekenboeg te zetten. ‘Om te voorkomen dat de infectiedruk oploopt.’
Niels pleit met de scorekaarten voor een planmatige aanpak bij de jongvee opfok. ‘Doe dat als veehouder samen met de dierenarts en de jongvee­specialist. Maak gebruik van ieders expertise. Eigenlijk zou het bij de bedrijfsbegeleiding telkens op de agenda moeten staan’, adviseert hij. ‘Door anderen mee te laten kijken voorkom je bedrijfsblindheid.’ Want eigenlijk is het niet heel ingewikkeld, geeft hij aan. ‘Je zorgt ervoor dat de infectiedruk lager wordt en de weerstand hoger. Dat is het beste wat je kunt doen om kalveren gezond te houden.’

Deel dit artikel